رله افت ولتاژ (Under voltage relay) و رله اضافه ولتاژ (over Voltage relay)

از اين رله در شرايط مختلفي استفاده مي شود مثلاً اينكه يكي از دلايل افت ولتاژ در شبكه اضافه شدن بار است پس اين رله مي تواند با تشخيص افت ولتاژ وارد عمل شده قسمتهايي از شبكه را جدا كرده و بدين ترتيب ولتاژ را اصلاح كند و يا بجاي كم كردن بار به قسمتهاي نحريك كننده ولتاژ فرمان داده و ولتاژ افزايش پيدا كند . رله افت ولتاژ را مي توان روي مقدار ولتاژ مورد نظر تنظيم نمود مثلاً تنظيم روي 80%Vn بدين معني است كه افت ولتاژ را اندازه 80% ولتاژ نامي مجاز است ولي چنانچه از 80 % ولتاژ كمتر شود رله عمل مي كند حال چنانچه رله افت ولتاژ را به يك تايمر مجهز كنيم در اين صورت فرمان رله افت ولتاژ با تأخيري كه قبلاً مقدار آن تنظيم كرده اين صادر خواهد شد . دياگرام (42) مربوط به يك رله افت ولتاژ تأخيري مي باشد در اين دياگرام ترمينالهاي 1و2 محل اتصال ولتاژ مورد كنترل ترمينالهاي 3و4 محل اتصال ولتاژ تغذيه تايمر و ترمينالهاي 5و6 محل اتصال فرامين مورد نظر مي باشد

 رله اضافه ولتاژ (over Voltage realy)

برعكس رله افت ولتاژ مي باشد بدين ترتيب كه چنانچه ولتاژ از مقدار تنظيم شده روي رله ( مثلاً 10%vn ) بيشتر شود رله وارد عمل خواهد شد طبعاً اين رله مي تواند فقط به قسمتهاي تحريك كننده فرمان دهد تا از مقدار تحريك كاسته شده ولتاژ پايين بيايد بنابراين كاربرد اين رله روي ژنراتورها و ترانسها مي باشد دياگرام (43) به رله اضافه ولتاژ مربوط مي شود . در اين دياگرام ترمينال 1و2 محل اتصال ولتاژ مورد كنترل ترمينالهاي 3و4 محل اتصال ولتاژ تغذيه تايمر و ترمينالهاي 5و6 محل اتصال فرامين مورد نظر مي باشد . ازتركيب رله افت ولتاژ و رله اضافه ولتاژ مي توان يك مجموعه به وجود آورد كه به رله تنظيم ولتاژ موسوم است و براي ژنراتورها و ترانسهاي قدرت استفاده مي شود . بدين ترتيب كه مثلاً در مورد حفاظت ترانس فرض كنيم نسبت تبديل يك ترانس KVKV 20/66 باشد . يعني قرار است كه ما همواره ولتاژ 20kv به شبكه بدهيم اين در صورتي ممكن است كه ولتاژ طرف اوليه ترانس 66kv باشد حال چنانچه ولتاژ طرف اوليه زياد يا كم بشود طبعاً ولتاژ طرف ثانويه ديگر بيست كيلو ولت نخواهد بود يعني به همان نسبت كم يا زياد خواهد بود مثلاً چنانچه ولتاژ طرف اوليه 60kv باشد در طرف ثانويه 18.2kv خواهيم داشت . اين ولتاژ بايستي اصلاح شود و در مورد ترانس تنها راه چاره تغيير نسبت تبديل آن مي باشد يعني ترانس كه تا حالا نسبت تبديل آن 66/kv بوده حالا بايستي به نسبت تبديل 60/20kv تغيير پيدا كند . اين تغيير را به وسيله تغيير درتعداد دور سيم پيچ مي تون ايجاد كرد . در اين شرايط ، هر چند به تعداد دور ثانويه اضافه كنيم در طرف ثانويه ولتاژ بيشتري خواهيم داشت . بنابراين ترانسها را معمولاً به گونه اي مي سازند كه بتوان تعداد دور سيم پيچ آنها را كم يا زياد كرد و به سيستمي كه اين تعداد دور سيم را كم يا زياد مي كند سيستم Top Changer مي گويند

طرز كار تپ چنجر بدين ترتيب است كه چنانچه ولتاژ كاهش يابد رله افت ولتاژ در داخل رله تنظيم ولتاژ آنرا حس كرده و بعد از چند ثانيه به موتور تپ چنجر فرمان مثلاً راستگرد را مي دهد تا بدين وسيله تعداد سيم پيچهاي ترانس افزايش يافته و ولتاژ بالا برود تا جاييكه رله افت ولتاژ كه تحريك شده بود آزاد شود و چنانچه ولتاژ افزايش پيدا كند رله اضافه ولتاژ آنرا حس كرده و بعد از چند  ثانيه به موتور تپ چنجر فرمان چپ گرد ( برعكس حالت قبلي ) تا بدين وسيله تعداد دو سيم پيچهاي ترانس كاهش يافته و ولتاژ پايين بيايد . اگر ترانس داراي دو سيم پيچ باشد مثلاً : 66/20kv و 132/20kv معمولاً سيسنم تپ چنجر را ر طرف فشار قوي ترانس قرار مي دهند .

فرمان تپ چنجر يا رله تنظيم ولتاژ را ر جهت افزايش ولتاژ را فرمان Rise و فرمان رله را در جهت كاهش ولتاژ را Lower مي گويند .

براي جلوگيري از عملكرد رله درمقابل نوسانات هميشگي شبكه معمولاً حساسيت رله را تنظيم روي 2%un تنظيم مي گذارند .

براي جلوگيري از عملكرد رله درمقابل تغييرات ولتاژ گذرا و كوتاه مدت ( مثلاً چند ثانيه ) رله را به يك تايمر نيز مجهز مي كنند كه صدور فرامين با قدري تأخير انجام شود براي جلوگيري از متلاشي شدن تپ چنجر به هنگام عبور جريان اتصال كوتاه و سوختن كنتاكتهاي آن ، رله ولتاژ به قسمت ديگري مجهز مي شود كه در آن قسمت دو عامل جريان و ولتاژ كنترل مي شود تا چنانچه جريان از حد تنظيم خارج شود ( بيشتر شود ) مثلاً 1.1In ياولتاژ از حد تنظيم شده كمتر باشد مثلاً 80%un ، اين قسمت فرامين رله تنظيم ولتاژ را بلوكه كرده و اجازه نمي دهد تا تپ چنجر در شرايط اتصال كوتاه عمل كند

زبان : فارسی

قابلیت پخش با KM Player

حجم : 35مگابایت

زمان : دقیقه

پیمایش به بالا